Hovudside
Rogaland
Hordaland
Sogn of Fjordane
Møre og Romsdal
Leksikon
Oppfinningar
 

    

 
Rubiks terning utfordra millionar (04.06.08)
Forfatter: Scandion

Over heile verda, frå Hammerfest til Sydney, har folk skrudd, vridd og vrenga på denne firkanten, som må være det mest opprivande og engasjerande puslespel som nokon gong er skapt. Har du også vorte utfordra ?

Terningen vart oppfunnen av Ernö Rubik, ein ungarsk bygningsingeniør og interiørarkitekt som underviste ved eit kunstakademi i Budapest.

Over heile kloden har millionar av menneske som forheksa prøvd seg på dette fengslande puslespelet. Rubiks terning er ein liten plastkube omtrent på størrelse med ein firkanta tennisball. Kvar av dei seks sidene har ulike fargar og er delt opp i ni kvadrat. 

Ein sinnrik mekanisme inne i terningen gjer at ein kan rotere alle delar av den både horisontalt og vertikalt. Utfordringa består i å få kvar av dei seks sidene einsfarga.

Sommaren 1974 sat Rubik og sysla med geometriens lover då han første gong fekk idéen til ein tredinmensjonal gjenstand som kunne rotere omkring tre forskellige akser. Problemet var å finne opp ein mekaniske som kunne omgjere alle dei kompliserte bevegelsane til ganske enkle vridningar som forandra det kvadratsystemet dei seks sidene på ein terning består av.

Til slutt sat han med ein prototype som verkeleg fungerte, og etter å ha vridd på den eit par gonger - fekk han ei stor utfordring: å få rydda opp i dei seks sidene igjen.

Det finst eit nesten ubegrensa antall ulike fargemønster. Etter veker med vridningar og forsøk på å få eit overblikk over dei romforhold som gjorde seg gjeldande, klarte Rubik til slutt å få dei seks sidene tilbake til utgangspunktet.

Han skreiv så ned detaljane i kuben sin konstruksjon og fekk patent på oppfinninga i 1975.

I åra framover gjekk terningen som ein farsott over heile verda, og fabrikken i ungarn produserte millionar.

Utan nokon form for hjelp kunne det ta dei tidlegaste \"kubistane\" fleire månader med intens pusling før dei fekk terningen tilbake til utgangspunktet. Sjølv dyktige matematikarar kunne bruke veker på løysinga. Ikkje så rart - for antal kombinasjonar er heile 43 252 003 274 489 856 000.

Etterkvart kunne dei dyktigaste løyse terningen sine mysterier på 20 - 25 sekundar.

 
Copyright © Scandion, 5986 Hosteland - E-post: mopdal@online.no
Webredaktør: Magne Opdal